Türk Medeni Kanunu'nun 192. maddesine göre eşler, iş veya meslek seçimi konusunda diğer eşin iznini almak zorunda değildir. Ancak yine aynı maddeye göre eşlerin iş veya meslek seçimlerinde evliliğin huzurunu ve yararını gözetmeleri gerekmektedir.
Kanun, genel bir düzenleme olarak evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya evlilik birliğine ilişkin önemli bir konuda uyuşmazlığa düşülmesi hâlinde, eşler ayrı ayrı veya birlikte hâkimin müdahalesini isteyebilecekleri hükmünü getirmiştir (Madde 195). Eşlerin iş ve meslek seçimleri konusunda anlaşmazlığa düşmeleri durumu da bu kapsamda değerlendirilmeli ve tarafların birlikte veya tek tek mahkemeye başvurması gerekmektedir.
MAHKEMECE ÖNCE UYARI YAPILIR
Yina Kanun'un 195/2 maddesi gereğince hakim öncelikle eşlere birbirlerinin iş ve meslek seçimi konusunda yardımcı olmaları gerektiği konusunda uyarır. Eğer bu uyarıdan olumlu bir sonuç alınabilirse hakim bu durumun tespitine karar verir.
UYARIDAN SONUÇ ALINAMAZSA UZLAŞTIRMAYA ÇALIŞILIR
Mahkemenin taraflara yaptığı uyarıdan olumlu bir sonuç çıkmaması durumunda hakim tarafları uzlaştırmaya çalışır. Uzlaşma gerçekleşirse mahkemece uzlaştırma doğrultusunda karar verilir.
UZMAN YARDIMI ALINIR
Uyarı ve uzlaştırmadan sonuç alınması durumunda mahkeme konuda uzman olan kişilerin yardımını alabilir. Ancak kanun uzman yardımı alınabilmesi için her iki tarafın da rızasının olması koşulunu getirmiştir. .
İŞ VEYA MESLEK SEÇİMİ GEREKÇESİYLE BOŞANMA TALEP EDİLEBİLİR Mİ?
Eşlerin iş veya meslek seçimleri hakkına ilişkin davalar eda davası olmayıp tespit davasıdır. Mahkemece eşin seçtiği iş veya mesleğin yürütülmesinde evlilik birliğinin huzuru ve yararı bulunup bulunmadığının tespitine ilişkin karar verilmekle yetinilecek, ayrıca bir yaptırıma hükmedilmeyecektir.
Mahkemece verilecek tespit kararı 197. madde gereğince eşe ayrı yaşama hakkı verecektir. Bu durumda hakim, eşlerden birinin istemi üzerine birinin diğerine yapacağı parasal katkıya, konut ve ev eşyasından yararlanmaya ve eşlerin mallarının yönetimine ilişkin önlemleri alır.
Ayrıca bu tespit kararı tarafların açacakları boşanma davası için de güçlü bir delil olacaktır.